Cúng đầy tháng là một trong những nghi lễ quan trọng đầu tiên trong đời bé trai. Đây là dịp gia đình tạ ơn Bà Mụ đã che chở mẹ tròn con vuông, đồng thời giới thiệu bé với họ hàng, bạn bè. Vậy mâm cúng đầy Tháng Bé Trai cần chuẩn bị những gì? Nghi thức cúng ra sao? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
Contents
- Lễ Đầy Tháng là gì?
- Sự Tích Cúng Đầy Tháng Bé Trai
- Ý Nghĩa Cúng Đầy Tháng
- 12 Bà Mụ (Mẹ Sanh) là Ai?
- Tính Ngày và Giờ Cúng Đầy Tháng Bé Trai
- Chuẩn Bị Mâm Cúng Đầy Tháng Bé Trai
- Mâm Cúng Miền Bắc
- Mâm Cúng Miền Trung
- Mâm Cúng Miền Nam
- Sắp Xếp Lễ Vật và Bàn Cúng
- Lễ Vật Mâm Cúng 12 Bà Mụ
- Lễ Vật Mâm Cúng Đức Ông
- Cách Sắp Xếp Bàn Cúng
- Nghi Thức Cúng Đầy Tháng Bé Trai
- Nghi Thức Cúng
- Nghi Thức Đặt Tên
- Nghi Thức Khai Hoa
- Bài Cúng Đầy Tháng Bé Trai
- Văn Khấn Ngắn Gọn
- Bài Cúng Đầy Đủ (xem bài viết gốc)
- Lưu Ý Khi Cúng Đầy Tháng Bé Trai
- Về Lễ Vật
- Về Nghi Thức
Hướng dẫn cúng đầy tháng bé trai
Lễ Đầy Tháng là gì?
Sự Tích Cúng Đầy Tháng Bé Trai
Mỗi vùng miền có những câu chuyện khác nhau về nguồn gốc lễ cúng đầy tháng bé trai. Tuy nhiên, điểm chung là 12 Bà Mụ và Đức Ông được xem là người nặn ra hình hài đứa trẻ và gửi đến cho gia đình. Theo dân gian, mỗi Bà Mụ phụ trách nặn ra một bộ phận và chăm sóc các giai đoạn khác nhau trong quá trình sinh nở. Vì vậy, khi trẻ đầy tháng, gia đình làm lễ tạ ơn và cầu xin các ngài tiếp tục phù hộ cho bé.
Ý Nghĩa Cúng Đầy Tháng
Lễ cúng đầy tháng bé trai mang nhiều ý nghĩa:
- Giới thiệu bé với người thân, bạn bè, nhận lời chúc phúc.
- Đánh dấu bé tròn 1 tháng tuổi, kết thúc thời gian ở cữ của mẹ.
- Tạ ơn Bà Mụ, Đức Ông đã phù hộ mẹ tròn con vuông và cầu mong sự che chở tiếp tục.
12 Bà Mụ (Mẹ Sanh) là Ai?
12 Bà Mụ là thần giúp việc cho Ngọc Hoàng, mỗi bà phụ trách một nhiệm vụ trong việc sinh nở:
- Trần Tứ Nương: Sinh đẻ
- Vạn Tứ Nương: Thai nghén
- Lâm Cửu Nương: Thụ thai
- Lưu Thất Nương: Nặn hình hài
- Lâm Nhất Nương: Chăm sóc bào thai
- Lý Đại Nương: Chuyển dạ
- Hứa Đại Nương: Khai hoa nở nhụy
- Cao Tứ Nương: Ở cữ
- Tăng Ngũ Nương: Chăm sóc trẻ sơ sinh
- Mã Ngũ Nương: Ẵm bồng con trẻ
- Trúc Ngũ Nương: Giữ trẻ
- Nguyễn Tam Nương: Giám sát việc sinh đẻ
Tính Ngày và Giờ Cúng Đầy Tháng Bé Trai
Theo truyền thống, ngày cúng đầy tháng tính theo âm lịch. Quan niệm “gái lùi hai, trai lùi một”, nên cúng đầy tháng bé trai vào ngày 29 âm lịch. Giờ cúng thường là sáng sớm hoặc chiều tối, tùy vùng miền:
- Miền Bắc: trước 12 giờ
- Miền Trung: 9 – 17 giờ
- Miền Nam: trước 9 giờ
Ngày nay, nhiều gia đình tính theo Dương lịch, tổ chức cúng đúng ngày sinh của bé tháng sau.
bài cúng mụ đầy tháng cho be trai miền bắc
Mỗi vùng miền có quy định khác nhau về giờ cúng đầy tháng
Chuẩn Bị Mâm Cúng Đầy Tháng Bé Trai
Mâm cúng thể hiện tấm lòng thành kính, không cần quá cầu kỳ nhưng cũng không nên sơ sài. Mâm cúng mỗi miền có sự khác biệt.
Mâm Cúng Miền Bắc
- Ngũ quả
- Hoa tươi
- Nhang thơm, đèn cầy
- Muối, gạo
- Giấy cúng đầy tháng (đồ thế nam, ghi tên, ngày tháng năm sinh của bé)
- Trà, rượu, nước
- Bánh kẹo
- 13 phần trầu têm cánh phượng, chè đậu trắng, xôi vò
- Gà trống luộc chéo cánh
- Tam sên (thịt heo, trứng, tôm luộc)
- Đũa hoa
Mâm Cúng Miền Trung
- Nhang trầm, đèn cầy
- Hoa cúng
- Trái cây
- Lư hương
- Trà, rượu, nước
- Gạo, muối
- 13 phần trầu cau, chè đậu trắng, xôi nếp đậu xanh
- Gà/vịt luộc
- Heo quay bánh hỏi (nếu có điều kiện)
- Giấy tiền vàng mã (hài, váy áo, giấy cúng thế nam)
Mâm Cúng Miền Nam
- Ngũ quả
- Hoa tươi
- Nhang trầm, đèn/nến
- Muối, gạo
- Giấy cúng (13 đôi hài, 13 bộ quần áo)
- Trà, rượu, nước
- Bánh kẹo
- 13 phần trầu têm cánh phượng, chè đậu trắng/đen, xôi gấc
- Gà/vịt luộc chéo cánh
Mâm cỗ cúng đầy tháng có sự khác nhau nhỏ giữa các địa phương
Sắp Xếp Lễ Vật và Bàn Cúng
Có thể bày 2 mâm riêng biệt (cúng 12 Bà Mụ và Đức Ông) hoặc bày chung 1 mâm cho gọn nhẹ.
Lễ Vật Mâm Cúng 12 Bà Mụ
- Vàng mã: Hài, váy áo, nén vàng xanh
- Trầu cau: 12 miếng trầu cau bổ tư, 1 miếng trầu cau nguyên quả
- Đồ chơi trẻ em (nhựa, sành sứ)
- 12 con vật nhỏ, 1 con vật lớn (cua, ốc, tôm luộc/sống)
- 12 phần phẩm oản nhỏ, 1 phần lớn
- Lễ mặn: Xôi, gà luộc, cơm, canh, món ăn, rượu trắng…
- 12 phần bánh kẹo nhỏ, 1 phần lớn
- Hương hoa: Nhang, hoa, tiền vàng, nước
Lễ Vật Mâm Cúng Đức Ông
- Gà/vịt luộc chéo cánh
- Chè, cháo
- 3 đĩa xôi
- Thịt
- Trầu cau, rượu
- Vàng mã
- Ngũ quả
Cách Sắp Xếp Bàn Cúng
Nếu bày 2 mâm:
- Bàn cúng Bà Mụ: Lớn hơn, cao hơn
- Bàn cúng Đức Ông: Nhỏ hơn, thấp hơn
- Hai bàn cách nhau không quá 10cm
- Nguyên tắc “Đông bình, Tây quả”: Bình hoa phía Đông, lễ vật phía Tây
Nghi Thức Cúng Đầy Tháng Bé Trai
Nghi Thức Cúng
Đến giờ đẹp, cha mẹ thắp 3 nén hương, bế bé ra trước án, khấn vái. Sau 3 tuần hương thì tạ lễ, hóa vàng mã, vẩy rượu. Đồ chơi giữ lại cho bé.
Nghi Thức Đặt Tên
Sau khi cúng, gia đình đặt tên cho bé. Người cúng khấn tên bé với tổ tiên, gieo 2 đồng tiền.
- 1 ngửa, 1 úp: Tên được chấp nhận
- Cùng ngửa hoặc cùng úp: Gieo lại. Nếu 3 lần thất bại, chọn tên khác.
Nghi Thức Khai Hoa
Một số nơi có nghi thức khai hoa (bắt miếng). Bé được đặt giữa bàn hoặc trên nôi, người cúng rót trà, thắp nhang, cầm hoa đưa qua miệng bé và nói những lời chúc tốt đẹp.
Bài Cúng Đầy Tháng Bé Trai
Có nhiều phiên bản văn khấn, dưới đây là hai phiên bản phổ biến:
Văn Khấn Ngắn Gọn
“Hôm nay, cháu bé tròn 1 tháng tuổi, gia đình bày mâm lễ vật này, cung thỉnh thập nhị mụ bà và tam đức ông về chứng minh nhận lễ. Xin tiếp tục phù trợ cho cháu mạnh khỏe, hay ăn chóng lớn, hiền ngoan, gia đình an vui, hạnh phúc”.
20 lời chúc mừng sinh nhật hay và ý nghĩa nhất dành tặng bạn bè người thân
Bài Cúng Đầy Đủ (xem bài viết gốc)
Lưu Ý Khi Cúng Đầy Tháng Bé Trai
Về Lễ Vật
- Ngũ quả: 5 loại quả tươi, đẹp
- Hoa: Chọn loại hoa mang ý nghĩa tốt lành (hoa ly, hoa cát tường…)
- Xôi: Xôi gấc đỏ tượng trưng cho may mắn
- Chè: Chè đậu trắng tượng trưng cho thuận lợi, may mắn
Khi cúng đầy tháng cho con, quả nên chọn quả tươi, hoa chọn các loại mang ý nghĩa tốt lành,…
Về Nghi Thức
- Có thể cúng 2 bàn hoặc 1 bàn cho tiện.
- Gia đình nên có mặt đông đủ.
- Thời gian cúng: Sáng sớm hoặc chiều tối.
Cúng đầy tháng bé trai tuy có nhiều công đoạn nhưng hiện nay đã có nhiều dịch vụ cung cấp mâm cỗ, giúp gia đình tiết kiệm thời gian và công sức.