Lễ cúng đầy tháng là một trong những nghi lễ quan trọng đầu đời của bé, đánh dấu sự kết thúc thời gian ở cữ của mẹ. Nghi thức này mang nhiều ý nghĩa văn hóa và tâm linh, với những phong tục đa dạng tùy theo vùng miền. Một trong những quan niệm phổ biến là cách tính ngày cúng đầy tháng “nam trồi 2 nữ sụt 1”. Bài viết này sẽ giải thích ý nghĩa đằng sau quan niệm này và cung cấp thông tin về lễ cúng đầy tháng.
- Cách Tính Ngày Đầy Tháng:
Người Việt thường tính ngày đầy tháng theo lịch âm và áp dụng nguyên tắc “nam trồi 2 nữ sụt 1” dựa trên giới tính của bé.
- Bé trai: Cộng thêm 2 ngày vào ngày sinh âm lịch. Ví dụ, bé trai sinh ngày 18/3 âm lịch thì cúng đầy tháng vào ngày 20/3 âm lịch.
- Bé gái: Lùi lại 1 ngày so với ngày sinh âm lịch. Ví dụ, bé gái sinh ngày 18/3 âm lịch thì cúng đầy tháng vào ngày 17/3 âm lịch.
- Ý Nghĩa “Nam Trồi 2 Nữ Sụt 1”:
Quan niệm này mang ý nghĩa tốt đẹp, gửi gắm lời chúc cho tương lai của bé.
- Nam trồi 2: Thể hiện sự cầu mong bé trai sẽ mạnh mẽ, xông xáo, dám nghĩ dám làm, luôn tiến về phía trước để đạt được thành công.
- Nữ sụt 1: Mong muốn bé gái sẽ dịu dàng, nhường nhịn, khiêm tốn để xây dựng gia đình êm ấm, hạnh phúc.
bài cúng mụ đầy tháng cho be gái miền bắc
Mặc dù quan điểm về bình đẳng giới đã thay đổi, nhiều gia đình vẫn duy trì cách tính này như một nét đẹp truyền thống.
- Thời Gian Cúng Đầy Tháng:
Lễ cúng thường được tổ chức vào sáng sớm hoặc chiều tối. Tuy nhiên, giờ giấc có thể linh hoạt tùy theo điều kiện của mỗi gia đình.
- Lễ Vật Cúng Đầy Tháng:
Mâm cúng đầy tháng thường bao gồm lễ vật cúng 12 bà Mụ và Đức Ông.
- Lễ vật cúng 12 bà Mụ: 12 chén chè nhỏ, 3 tô chè lớn (chè đậu cho bé trai, chè trôi nước cho bé gái), xôi, cháo, bánh hỏi, thịt quay, bánh kẹo, nước, vàng mã.
- Lễ vật cúng Đức Ông: Chè, cháo, xôi, thịt quay, gà luộc, hoa quả, trầu cau, vàng mã.
Ngoài ra, còn cần chuẩn bị thêm hoa, trà, rượu, nước, gạo, muối, đèn cầy, đũa hoa.
- Cách Sắp Đặt Mâm Cúng:
Mâm cúng được đặt theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả”, nghĩa là bình hoa đặt phía Đông, mâm lễ đặt phía Tây. Mâm cúng Đức Ông thường đặt thấp hơn mâm cúng 12 bà Mụ.
- Nghi Lễ Cúng Đầy Tháng:
- Thắp hương và khấn: Một người lớn trong gia đình sẽ thắp hương và khấn vái tạ ơn 12 bà Mụ và Đức Ông đã phù hộ cho mẹ tròn con vuông.
- Khai hoa (bắt miếng): Chủ lễ ẵm bé, dùng nhánh hoa quơ quanh miệng bé và đọc lời cầu chúc tốt đẹp.
- Đặt tên (Xin keo – tục lệ cũ): Gieo 2 đồng tiền cổ, nếu một úp một ngửa thì tên đã được chấp thuận. Tục lệ này hiện nay không còn phổ biến.
- Kết Luận:
Lễ cúng đầy tháng là một nét đẹp văn hóa, mang ý nghĩa cầu mong những điều tốt lành cho bé. Quan niệm “nam trồi 2 nữ sụt 1” là một phần của nghi lễ này, thể hiện những mong ước tốt đẹp của ông bà ta dành cho con cháu.
