Bệnh dại là một căn bệnh nguy hiểm ảnh hưởng đến cả người và động vật. Tại Việt Nam, bệnh dại chủ yếu lây truyền từ chó sang người. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về bệnh dại, từ nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị, đến các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
bệnh dại
Một khi bệnh dại đã phát bệnh thì tỷ lệ tử vong gần như là 100%. Vì vậy, việc tìm hiểu và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là vô cùng quan trọng.
Gặp lại anh chàng đẹp trai quanh năm cởi truồng gây sốt ở Hà Giang
Bệnh Dại là gì?
Bệnh dại (Rabies) là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus dại gây ra. Virus này tấn công hệ thần kinh trung ương, gây viêm não và tủy sống, dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời. 99% trường hợp bệnh dại ở người là do chó nhà mang virus lây truyền.
Nguyên nhân gây Bệnh Dại
Bệnh dại lây truyền qua vết cắn, vết cào xước của động vật nhiễm virus, đặc biệt là chó. Virus cũng có thể lây qua nước bọt của động vật bị bệnh khi chúng liếm lên vết thương hở, mắt, mũi hoặc miệng của người.
Quá trình Lây truyền và Phát triển của Bệnh Dại
Bệnh dại phổ biến trên toàn thế giới, đặc biệt là ở châu Á, châu Phi và Nam Mỹ. Nhiều loài động vật có vú có thể mang virus dại, bao gồm chó, mèo, dơi, cáo, chồn hôi,… Tuy nhiên, chó nhà là nguồn lây nhiễm chính cho con người.
banner khai trương tâm anh quận 8 mb
Thời gian ủ bệnh của bệnh dại thường từ 2-3 tháng, nhưng có thể dao động từ 1 tuần đến 1 năm, tùy thuộc vào vị trí vết cắn và lượng virus xâm nhập. Vết cắn ở vùng đầu, mặt, cổ sẽ có thời gian ủ bệnh ngắn hơn so với vết cắn ở tay, chân.
Mặc dù chưa có ghi nhận về trường hợp lây truyền bệnh dại từ người sang người qua vết cắn, nhưng về mặt lý thuyết, điều này vẫn có thể xảy ra. Ngoài ra, virus dại cũng có thể lây truyền qua việc ăn thịt sống hoặc uống sữa của động vật nhiễm bệnh.
Dấu hiệu nhận biết Bệnh Dại
virut gay benh dai
Ngay khi bị chó hoặc động vật khác cắn, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn và điều trị dự phòng, ngay cả khi chưa xác định được con vật có mang virus dại hay không. Bệnh dại có hai thể chính là thể cuồng và thể liệt.
1. Triệu chứng Bệnh Dại thể Cuồng
Người bệnh thường sốt cao, đau đầu, ngứa ran hoặc cảm giác bỏng rát tại vị trí vết cắn. Khi virus tấn công hệ thần kinh trung ương, người bệnh có thể bồn chồn, lo lắng, sợ nước, sợ gió, ảo giác, lú lẫn, hung hăng, co giật cơ bắp, khó thở, khó nuốt, tiết nhiều nước bọt, sùi bọt mép và cuối cùng là tử vong.
2. Triệu chứng Bệnh Dại thể Liệt
Thể liệt ít gặp hơn, chiếm khoảng 20% tổng số ca bệnh. Người bệnh bị liệt cơ bắp, bắt đầu từ vị trí vết cắn và lan dần ra các vùng khác. Sau đó, người bệnh rơi vào hôn mê và tử vong. Thể liệt thường dễ bị chẩn đoán nhầm với các bệnh lý khác.
Chẩn đoán Bệnh Dại
Chẩn đoán bệnh dại dựa trên các triệu chứng lâm sàng, tiền sử tiếp xúc với động vật nghi ngờ mắc bệnh và các xét nghiệm chuyên sâu như xét nghiệm kháng thể, PCR, RT-PCR. Chẩn đoán xác định thường được thực hiện sau khi bệnh nhân tử vong, thông qua khám nghiệm tử thi.
Điều trị Bệnh Dại
Quay lén du khách tắm và những vụ “camera giấu kín” gây xôn xao
1. Điều trị sau khi phơi nhiễm
Việc điều trị sau khi phơi nhiễm là vô cùng quan trọng để ngăn chặn virus xâm nhập vào hệ thần kinh. Ngay sau khi bị cắn, cần rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước sạch trong ít nhất 15 phút, sau đó sát trùng bằng cồn hoặc povidone-iodine. Sau đó, đến ngay cơ sở y tế để được tiêm vắc xin và huyết thanh kháng dại.
2. Điều trị sau khi phát bệnh
Khi bệnh dại đã phát bệnh, việc điều trị rất khó khăn và tỷ lệ tử vong rất cao. Người bệnh sẽ được điều trị triệu chứng và hỗ trợ hô hấp, tuần hoàn.
Phòng ngừa Bệnh Dại
phong ngua benh dai
1. Tiêm phòng cho Chó
Tiêm vắc xin phòng dại cho chó là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.
2. Nâng cao Nhận thức
Nâng cao nhận thức cộng đồng về bệnh dại, khuyến khích tiêm phòng cho vật nuôi và thực hiện các biện pháp phòng tránh chó cắn.
3. Phòng tránh Chó cắn
Tránh tiếp xúc với chó lạ, không chọc ghẹo chó, luôn rọ mõm cho chó khi ra đường.
4. Tiêm phòng cho Người
Tiêm vắc xin phòng dại cho những người có nguy cơ phơi nhiễm cao như nhân viên y tế, kiểm lâm, người thường xuyên tiếp xúc với động vật.
Các câu hỏi thường gặp
1. Bị động vật cắn trầy xước phải làm gì?
Rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước trong ít nhất 15 phút, sát trùng bằng cồn hoặc povidone-iodine và đến ngay cơ sở y tế.
2. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Cần gặp bác sĩ ngay sau khi bị động vật cắn, đặc biệt là chó cắn.
3. Bệnh dại có chữa được không?
Bệnh dại có thể phòng ngừa được bằng vắc xin. Nếu bệnh đã phát, tỷ lệ tử vong rất cao.
Kết luận
Bệnh dại là một căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Việc tiêm phòng cho chó, nâng cao nhận thức cộng đồng và thực hiện các biện pháp phòng tránh chó cắn là chìa khóa để kiểm soát bệnh dại hiệu quả. Nếu không may bị động vật cắn, hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn và điều trị kịp thời.
