Từ xa xưa, lễ Thôi nôi đã trở thành một nghi thức quan trọng trong văn hóa Việt Nam, đánh dấu cột mốc 1 tuổi của bé. Đây là dịp để gia đình tạ ơn thần linh, cầu mong sức khỏe, bình an và may mắn cho bé yêu. Việc tính đúng ngày cúng thôi nôi rất quan trọng để đảm bảo nghi lễ được thực hiện đúng theo truyền thống.
Contents
Bé ngồi trong mâm cúng thôi nôi
Thôi Nôi Là Gì?
Thôi nôi là một phong tục truyền thống của người Việt, được tổ chức khi bé tròn 1 tuổi. “Thôi nôi” nghĩa là bé sẽ thôi nằm nôi và chuyển sang nằm giường. Đây là cột mốc đáng nhớ, đánh dấu bước phát triển đầu tiên của bé, vì vậy bố mẹ thường rất coi trọng ngày này. Lễ thôi nôi bao gồm hai phần chính: phần lễ cúng tạ ơn 12 Mụ bà, Đức ông và tổ tiên, cầu mong những điều tốt đẹp cho bé; và phần tiệc chiêu đãi người thân, bạn bè.
Cách Tính Ngày Cúng Thôi Nôi Đúng Truyền Thống
Cách tính ngày cúng thôi nôi phụ thuộc vào giới tính của bé, bé trai và bé gái sẽ có cách tính khác nhau. Văn hóa Việt Nam coi trọng sự cân bằng âm dương, vì vậy hầu hết các nghi lễ truyền thống đều có quy định riêng cho nam và nữ.
Cách Tính Ngày Cúng Thôi Nôi Cho Bé Trai
Đối với bé trai, ngày cúng thôi nôi được tính theo lịch âm, lùi lại một ngày so với ngày sinh. Ví dụ, nếu bé trai sinh ngày 16/3 âm lịch, thì ngày cúng thôi nôi sẽ là 15/3 âm lịch.
Trường hợp bé trai sinh vào năm nhuận, cách tính sẽ khác. Thay vì lùi lại một ngày, ta sẽ lùi lại một tháng. Ví dụ, bé sinh ngày 16/3/2020 (năm nhuận), thì ngày cúng thôi nôi sẽ là 16/2/2021.
Cách Tính Ngày Cúng Thôi Nôi Cho Bé Gái
Đối với bé gái, ngày cúng thôi nôi cũng được tính theo lịch âm nhưng sẽ lùi lại hai ngày so với ngày sinh. Ví dụ, bé gái sinh ngày 15/1 âm lịch, thì ngày cúng thôi nôi sẽ là 13/1 âm lịch năm sau.
Tương tự như bé trai, nếu bé gái sinh vào năm nhuận, ta cũng lùi lại một tháng. Ví dụ, bé sinh ngày 15/1/2020 (năm nhuận), thì ngày cúng thôi nôi sẽ là 13/12/2020.
Giờ cúng thôi nôi thường được chọn vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối.
Nghi Thức Trong Lễ Cúng Thôi Nôi
Lễ cúng thôi nôi bao gồm một số nghi thức quan trọng sau:
Cúng 12 Mụ Bà và Đức Ông
Đây là nghi thức đặc trưng của lễ thôi nôi, thể hiện lòng biết ơn 12 Mụ bà đã nặn ra và chăm sóc bé, cùng Đức Ông che chở bé trong suốt 12 tháng đầu đời. Mâm cúng cần chuẩn bị chu đáo, thể hiện lòng thành kính.
Mâm cúng 12 Mụ bà và Đức Ông
Mâm cúng gồm: 1 gà trống luộc, 13 chén xôi (12 chén nhỏ và 1 chén lớn), 13 chén chè (12 chén nhỏ và 1 chén lớn), 1 tô cháo lớn, trái cây ngũ quả, 1 ly rượu nhỏ, 13 miếng trầu cau (12 miếng têm sẵn và 1 bộ trầu cau để nguyên), hoa tươi, nến, hương, vàng mã.
Cúng Ông Táo, Ông Địa, Ông Thần Tài
Mâm cúng ba ông này thường được thực hiện trong các dịp lễ tết, ngày quan trọng của gia đình và cũng không thể thiếu trong lễ thôi nôi.
Mâm cúng ông Táo, ông Thần Tài, ông Địa
Mâm cúng gồm: trái cây ngũ quả, chè, xôi, thịt luộc, tôm luộc, trứng luộc, nước, rượu, trầu cau, hương, nến, vàng mã.
Cúng Ông Bà Tổ Tiên
Mâm cúng tổ tiên thể hiện lòng thành kính, báo cáo với ông bà về sự trưởng thành của bé. Lễ vật tương tự như các ngày cúng giỗ, lễ tết khác.
Nghi Thức Chọn Nghề
Sau khi cúng bái, gia đình sẽ tiến hành nghi thức chọn nghề cho bé. Đây là một tục lệ mang ý nghĩa cầu mong bé có một tương lai tươi sáng, sự nghiệp ổn định.
Chọn nghề cho bé trong tiệc thôi nôi
Bố mẹ sẽ bày một số vật dụng đại diện cho các nghề nghiệp khác nhau như bút, sách, máy tính, dụng cụ y tế, đồ chơi nấu ăn… Bé sẽ tự tay chọn một vật dụng mà mình thích. Theo quan niệm dân gian, vật dụng bé chọn sẽ dự đoán nghề nghiệp tương lai của bé.
Kết Luận
Lễ thôi nôi là một nghi thức truyền thống quan trọng, mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Việc tính đúng ngày cúng thôi nôi và thực hiện đầy đủ các nghi thức sẽ giúp gia đình bày tỏ lòng thành kính, cầu mong những điều tốt đẹp nhất cho bé yêu.
