Bạn đang giữ sổ bảo hiểm xã hội trong tay, nhìn vào những dòng ghi chép về thời gian đóng, mức đóng và tự hỏi: “Nếu không tiếp tục tham gia nữa, mình sẽ nhận được bao nhiêu tiền bảo hiểm xã hội 1 lần?”. Đây là câu hỏi mà rất nhiều người lao động đặt ra, đặc biệt khi có những thay đổi trong công việc hay cuộc sống. Và tin vui là, với sự phát triển của công nghệ, việc Tính Bảo Hiểm Xã Hội 1 Lần Trên Vssid đã trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Ứng dụng VssID – Bảo hiểm xã hội số không chỉ giúp bạn theo dõi quá trình tham gia BHXH, BHYT, BHTN mà còn cung cấp những thông tin cần thiết để bạn tự ước tính khoản tiền BHXH 1 lần có thể nhận được. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau “giải mã” cách tính toán này một cách chi tiết và dễ hiểu nhất nhé!
Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì? Ai có thể nhận?
Trước khi lao vào con số, hãy cùng làm rõ khái niệm “bảo hiểm xã hội 1 lần”. Nói một cách đơn giản, đây là khoản tiền mà người lao động được nhận lại toàn bộ thời gian đã đóng BHXH (bao gồm cả phần của người lao động và người sử dụng lao động đóng) khi không đủ điều kiện nhận lương hưu và có yêu cầu.
Vậy, ai mới “đủ điều kiện” để nhận khoản tiền này? Không phải ai nghỉ việc cũng có thể nhận BHXH 1 lần ngay đâu nhé. Pháp luật quy định khá rõ ràng các trường hợp được nhận, phổ biến nhất là:
- Người lao động đã đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
- Người lao động ra nước ngoài định cư.
- Người lao động bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
- Trường hợp người lao động khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
- Người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia BHXH tự nguyện sau một năm dừng đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
Hiểu rõ mình có thuộc diện này hay không là bước đầu tiên và quan trọng nhất trước khi nghĩ đến việc tính bảo hiểm xã hội 1 lần trên VssID hay làm thủ tục nhận.
VssID – Công cụ đắc lực tra cứu BHXH của bạn
Chắc hẳn bạn đã nghe hoặc đã sử dụng ứng dụng VssID rồi phải không? VssID là ứng dụng chính thức của Bảo hiểm xã hội Việt Nam trên nền tảng thiết bị di động. Nó giống như một “sổ BHXH điện tử” và “thẻ BHYT điện tử” ngay trong chiếc điện thoại của bạn vậy.
VssID mang lại vô vàn tiện ích: tra cứu thông tin về quá trình tham gia BHXH, BHYT, BHTN, lịch sử khám chữa bệnh BHYT, thông tin hưởng các chế độ (ốm đau, thai sản…), và quan trọng là cung cấp dữ liệu nền tảng để bạn có thể tính bảo hiểm xã hội 1 lần trên VssID một cách tương đối chính xác.
Ứng dụng này giúp bạn chủ động nắm bắt thông tin của mình mà không cần chờ đợi hay phải đến trực tiếp cơ quan BHXH chỉ để hỏi xem mình đã đóng được bao lâu, mức đóng thế nào. Đây chính là điểm cộng lớn khi bạn muốn tự tính toán khoản tiền BHXH 1 lần của mình. Dữ liệu trên VssID được cập nhật định kỳ, phản ánh khá sát quá trình đóng của bạn.
Ứng dụng VssID – Bảo hiểm xã hội số hiển thị thông tin cá nhân và các chức năng tra cứu liên quan đến bảo hiểm xã hội
Công thức tính bảo hiểm xã hội 1 lần: Đơn giản mà chính xác
À há, đến phần quan trọng rồi đây! Công thức tính bảo hiểm xã hội 1 lần nhìn chung khá đơn giản, nhưng có sự phân biệt giữa thời gian đóng trước và sau năm 2014. Điều này dựa trên các quy định của Luật BHXH 2014.
Công thức cơ bản là:
Mức hưởng BHXH 1 lần = (Tổng thời gian đóng BHXH trước năm 2014 1.5 Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH) + (Tổng thời gian đóng BHXH từ năm 2014 trở đi 2 Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH)
Trong đó:
- Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH: Đây là con số quan trọng. Với người tham gia BHXH bắt buộc, đây là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian đóng. Với người tham gia BHXH tự nguyện, đây là mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH. Cách tính mức bình quân này cũng có công thức riêng, thường dựa trên mức đóng của từng giai đoạn chia đều cho tổng thời gian đóng. May mắn là, VssID cung cấp dữ liệu để bạn có thể ước tính con số này.
- Thời gian đóng BHXH trước năm 2014: Tính theo số năm lẻ hoặc số tháng. Mỗi năm đóng trước 2014 được nhân với hệ số 1.5.
- Thời gian đóng BHXH từ năm 2014 trở đi: Cũng tính theo số năm lẻ hoặc số tháng. Mỗi năm đóng từ 2014 được nhân với hệ số 2.
Ví dụ thế này cho dễ hình dung nhé: Anh A đóng BHXH được 10 năm, trong đó có 4 năm trước 2014 và 6 năm từ 2014 trở đi. Mức bình quân tiền lương đóng BHXH của anh là 6 triệu đồng/tháng.
Khoản BHXH 1 lần ước tính của anh A sẽ là:
(4 năm 1.5 6.000.000) + (6 năm 2 6.000.000)
= (6 6.000.000) + (12 6.000.000)
= 36.000.000 + 72.000.000
= 108.000.000 đồng.
Lưu ý rằng, nếu thời gian đóng có tháng lẻ thì số tháng lẻ được làm tròn theo nguyên tắc: từ 01 tháng đến 06 tháng được tính là nửa năm (0.5); từ 07 tháng đến 11 tháng được tính là một năm (1.0).
Cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần trên VssID chi tiết từng bước
Đây là phần được mong chờ nhất. Làm sao để áp dụng công thức trên với dữ liệu từ VssID? Hãy làm theo các bước sau:
Bước 1: Đăng nhập vào ứng dụng VssID
Mở ứng dụng VssID trên điện thoại của bạn và đăng nhập bằng tài khoản đã đăng ký (mã số BHXH và mật khẩu). Nếu chưa có tài khoản, bạn cần đăng ký theo hướng dẫn của cơ quan BHXH.
Bước 2: Tra cứu thông tin quá trình tham gia BHXH
Sau khi đăng nhập thành công, tìm đến mục “Quá trình tham gia”. Trong mục này, bạn sẽ thấy chi tiết lịch sử đóng BHXH của mình theo từng giai đoạn làm việc tại các công ty khác nhau hoặc thời gian tham gia BHXH tự nguyện.
Bước 3: Xác định tổng thời gian đóng BHXH và phân chia theo giai đoạn
Cuộn xuống xem toàn bộ lịch sử. Cộng tổng thời gian đóng BHXH của bạn. Sau đó, phân loại thời gian này thành hai nhóm: “Trước năm 2014” và “Từ năm 2014 trở đi”. VssID thường hiển thị rõ ràng ngày bắt đầu và kết thúc của từng giai đoạn đóng, giúp bạn dễ dàng tính toán. Ví dụ, nếu bạn bắt đầu đóng từ tháng 1/2010 và nghỉ việc tháng 12/2022, thì thời gian đóng trước 2014 là từ 1/2010 đến 12/2013 (4 năm), và thời gian đóng từ 2014 là từ 1/2014 đến 12/2022 (9 năm).
Màn hình hiển thị quá trình tham gia bảo hiểm xã hội chi tiết trên ứng dụng VssID, bao gồm thời gian đóng và mức đóng theo từng giai đoạn
Bước 4: Xác định mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
Đây là phần hơi phức tạp hơn một chút khi tự tính bảo hiểm xã hội 1 lần trên VssID. VssID cung cấp thông tin “Mức đóng” theo từng giai đoạn. Để tính “Mức bình quân”, bạn cần ghi lại mức đóng của từng giai đoạn và thời gian tương ứng (tháng). Sau đó, áp dụng công thức tính bình quân gia quyền:
*Mức bình quân = (Tổng của (Mức đóng từng giai đoạn Thời gian đóng của giai đoạn đó)) / Tổng thời gian đóng BHXH**
Ví dụ: Bạn đóng 2 năm lương 5 triệu, 3 năm lương 7 triệu, 5 năm lương 10 triệu.
Tổng (Mức đóng Thời gian): (5 24 tháng) + (7 36 tháng) + (10 60 tháng) = 120 + 252 + 600 = 972 (triệu đồng * tháng)
Tổng thời gian đóng: 24 + 36 + 60 = 120 tháng = 10 năm.
Mức bình quân: 972 / 120 = 8.1 triệu đồng/tháng.
Bước 5: Áp dụng công thức tính BHXH 1 lần
Sau khi đã có Tổng thời gian đóng trước 2014, Tổng thời gian đóng từ 2014, và Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH, bạn chỉ việc lắp các con số này vào công thức đã nêu ở trên để ước tính khoản tiền BHXH 1 lần của mình.
Lưu ý quan trọng: Con số bạn tính được từ VssID chỉ mang tính chất ước tính. Mức hưởng chính thức sẽ do cơ quan BHXH tính toán và quyết định dựa trên hồ sơ gốc và các quy định pháp luật tại thời điểm bạn làm thủ tục nhận BHXH 1 lần. Tuy nhiên, việc tự tính bảo hiểm xã hội 1 lần trên VssID sẽ giúp bạn có cái nhìn sơ bộ và chủ động hơn trong việc đưa ra quyết định.
Hiểu rõ dữ liệu trên VssID để tính đúng
Để việc tính toán được chính xác nhất có thể, bạn cần hiểu một vài điểm về dữ liệu trên VssID:
- Mức đóng hiển thị: Là mức tiền lương/thu nhập làm căn cứ đóng BHXH của bạn theo từng giai đoạn. Đây chính là “Mức đóng từng giai đoạn” trong công thức tính mức bình quân.
- Thời gian hiển thị: Được ghi rõ ngày, tháng, năm bắt đầu và kết thúc. Hãy cẩn thận khi tính tổng số tháng tham gia để phân chia đúng trước và sau năm 2014.
- Điều chỉnh lương/truy thu: Nếu có các điều chỉnh tăng/giảm mức đóng hoặc truy thu BHXH, những thay đổi này sẽ được cập nhật trên VssID và ảnh hưởng đến mức bình quân tiền lương đóng BHXH của bạn.
Việc nắm vững những thông tin này trên VssID giúp bạn tự tin hơn khi tính bảo hiểm xã hội 1 lần trên VssID và hiểu được con số ước tính của mình đến từ đâu.
Khi nào nên tính và nhận BHXH 1 lần? Ưu và nhược điểm
Tính xong rồi, vậy liệu có nên nhận BHXH 1 lần hay không? Đây là một quyết định lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai tài chính của bạn.
Việc nhận BHXH 1 lần có những ưu điểm rõ ràng:
- Giải quyết nhu cầu tài chính cấp bách: Có một khoản tiền lớn ngay lập tức có thể giúp bạn trang trải khó khăn hiện tại, đầu tư kinh doanh, hoặc giải quyết công việc cá nhân.
- Chủ động sử dụng nguồn tiền: Bạn có thể dùng số tiền đó theo ý mình mà không phải chờ đợi đến tuổi nghỉ hưu.
Tuy nhiên, nhược điểm của việc này cũng rất lớn, và thường lớn hơn ưu điểm rất nhiều khi nhìn về dài hạn:
- Mất cơ hội hưởng lương hưu: Đây là điều thiệt thòi nhất. Lương hưu là nguồn thu nhập ổn định, đều đặn khi về già, giúp bạn an tâm sống mà không phụ thuộc vào con cái hay người thân.
- Mất quyền lợi BHYT khi về già: Người hưởng lương hưu được cấp thẻ BHYT miễn phí, giúp giảm gánh nặng chi phí y tế khi tuổi cao sức yếu. Nhận BHXH 1 lần đồng nghĩa với việc bạn mất đi quyền lợi này.
- Giá trị khoản tiền 1 lần không bằng tổng lương hưu: Tổng số tiền lương hưu bạn nhận được trong suốt quãng đời hưu trí thường lớn hơn rất nhiều so với khoản BHXH 1 lần.
- Thiệt thòi do trượt giá: Khoản tiền nhận 1 lần có thể bị mất giá theo thời gian do lạm phát, trong khi lương hưu thường được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng.
Chuyên gia Tư vấn BHXH Nguyễn Văn A chia sẻ: “Quyết định nhận hay không nhận BHXH 1 lần cần được cân nhắc rất kỹ lưỡng. Tôi thường khuyên người lao động nên cố gắng bảo lưu thời gian đóng hoặc tiếp tục đóng BHXH tự nguyện nếu có thể. Khoản tiền lương hưu và BHYT khi về già là sự đảm bảo vững chắc nhất cho cuộc sống. Việc tính toán số tiền BHXH 1 lần trên VssID rất hữu ích để tham khảo, nhưng đừng để nó là yếu tố duy nhất quyết định.”
Rõ ràng, việc tính bảo hiểm xã hội 1 lần trên VssID là để bạn biết mình có thể nhận bao nhiêu, nhưng quyết định có nhận hay không cần dựa trên cái nhìn dài hạn và tình hình tài chính cụ thể của bản thân.
Những lưu ý quan trọng khi tính toán và quyết định
Khi bạn đã nắm được cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần trên VssID và đang phân vân, hãy ghi nhớ những điều sau:
- Con số ước tính: Như đã nhấn mạnh, số tiền bạn tự tính chỉ là ước tính. Mức hưởng chính thức sẽ được cơ quan BHXH tính toán lại tại thời điểm bạn nộp hồ sơ hưởng. Mức bình quân tiền lương đóng BHXH chính xác cũng cần cơ quan BHXH xác nhận.
- Thủ tục chính thức: Việc nhận BHXH 1 lần đòi hỏi bạn phải nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH nơi cư trú hoặc nơi bạn đang/đã tham gia BHXH. Ứng dụng VssID hiện tại chưa hỗ trợ nộp hồ sơ nhận BHXH 1 lần trực tuyến hoàn toàn, nhưng bạn có thể sử dụng thông tin trên VssID để chuẩn bị hồ sơ và theo dõi quá trình giải quyết sau này.
- Tham khảo tư vấn: Nếu không chắc chắn về cách tính hoặc quyết định của mình, đừng ngần ngại liên hệ trực tiếp với cơ quan BHXH địa phương hoặc các chuyên gia tư vấn độc lập để được giải đáp cụ thể nhất theo trường hợp của bạn.
- Tác động lâu dài: Hãy luôn suy nghĩ về 10 năm, 20 năm nữa khi đưa ra quyết định. Khoản tiền BHXH 1 lần dù hấp dẫn trước mắt cũng không thể bù đắp được sự ổn định của lương hưu và BHYT trọn đời.
- Kiểm tra dữ liệu trên VssID: Thường xuyên kiểm tra quá trình tham gia BHXH trên VssID để đảm bảo thông tin được cập nhật đầy đủ và chính xác. Nếu phát hiện sai sót, hãy liên hệ với đơn vị sử dụng lao động cũ/mới hoặc cơ quan BHXH để điều chỉnh kịp thời. Điều này rất quan trọng, vì thông tin trên VssID là cơ sở để tính toán quyền lợi của bạn sau này.
Lời kết
Việc tính bảo hiểm xã hội 1 lần trên VssID giờ đây không còn là điều gì quá khó khăn hay bí ẩn. Với những hướng dẫn chi tiết về công thức và cách tra cứu dữ liệu trên ứng dụng VssID, bạn hoàn toàn có thể tự mình ước tính khoản tiền này một cách tương đối nhanh chóng.
Tuy nhiên, con số đó chỉ là điểm khởi đầu. Điều quan trọng hơn là bạn cần hiểu rõ bản chất của bảo hiểm xã hội, nhận thức được những ưu và nhược điểm khi nhận BHXH 1 lần, và cân nhắc thật kỹ lưỡng về tương lai của bản thân và gia đình. Hãy sử dụng VssID như một công cụ hữu ích để nắm bắt thông tin, và đừng ngại tìm kiếm sự tư vấn chuyên nghiệp khi cần.
Quyết định cuối cùng là của bạn, nhưng hãy đảm bảo đó là một quyết định sáng suốt, dựa trên sự hiểu biết đầy đủ và cái nhìn dài hạn. Chúc bạn luôn có những lựa chọn tốt nhất cho mình!
